Het is haar eigen schuld. Ze heeft natuurlijk weer lopen rotsooien met de jongens op de markt. Mariken's heeroom denkt dat ze nog de maagd Maria zelf is. Nou, Maria Magdalena zul je bedoelen. En ik ben trouwens de heilige Anna niet. Wanneer je op je zelf woont, sta je overal alleen voor. Ik heb wel iets anders aan mijn hoofd dan dat kind opvangen.

Als Mariken een beetje doorloopt, is ze voor het donker thuis. Het kan nog best… Ik moet nu snel naar de burcht. Misschien weten ze daar meer over heer Adolf. Ik moet er niet aan denken dat die oude sodomiet weer aan de macht komt!

...    Mariken's tante is erg overstuur. Ze heeft gehoord dat Adolf van Egmond is afgezet als hertog van Gelre en gevangen gezet. Hij moet de macht weer overdragen aan zijn oude vader, Arnold van Egmond  . Net als de meeste Nijmegenaren is Moei aanhanger van de jongere Adolf. Volgens de schrijver van Mariken van Nimweghen is Mariken's Moei zo wanhopig over haar toekomst dat ze een einde aan haar leven zal maken.

In het begin van het verhaal woont Mariken bij haar oom. Op een dag wordt ze naar de stad gestuurd om inkopen te doen. 's Avonds is het te laat om naar huis terug te gaan en Mariken wil bij haar tante slapen. Maar tante is onaardig en te druk met andere dingen. Ze stuurt Mariken weg.

Boos en teleurgesteld roept Mariken dat de duivel haar dan maar moet halen. De duivel [Moenen] verschijnt inderdaad en belooft Mariken rijkdom als ze met hem meegaat. Maar rijkdom interesseert haar niet. Dan belooft Moenen kennis, hij zal haar de zeven vrije kunsten leren:
"Als je mij tot de jouwe maakte, ik zou je de zeven vakken leren tot in de puntjes: retoriek, musiceren, logica, grammatica en geometrie, rekenkunde en alchemie, wetenschappen die men altijd eerde. Geen aardse vrouw was ooit zo'n geleerde als jij zult worden." [** vertaling van Willem Wilmink]

Dat ziet Mariken wel zitten. Samen gaan ze naar Antwerpen, waar ze zeven jaar 'in zonde' leven. Dan wil Mariken terug naar Nimweghen. Het zien van een wagenspel op de Grote Markt brengt Mariken tot inkeer. Moenen wordt zo boos, dat hij haar hoog optilt en letterlijk laat vallen [zie plaatje linksboven]. Ze overleeft de val en de toorn van de duivel. Daarna vinden ook de kerkelijke autoriteiten dat Mariken gestraft moet worden voor haar 'zonden': voortaan zal ze drie zware ijzeren ringen om hals en armen moet dragen. En ze moet het klooster in. Pas 24 jaar later wordt Mariken door een engel van de ringen verlost. Haar zonden zijn vergeven [ja, ja..] en ze leeft nog twee jaar zonder de enorme last op haar schouders.

Wist je dat...   Mariken van Nimweghen heeft nooit bestaan. Ze is de hoofdpersoon in een mirakelspel: een Middeleeuws toneelstuk waarin een 'verloren ziel' wordt gered door een wonder [mirakel]. Meestal was het doel toeschouwers te waarschuwen voor het 'slechte pad' en hen 'goede deugden' bij te brengen. In 1995 schrijft de Nijmeegse dichter Cees van der Pluijm voor het Nijmeegs Theaterbedrijf Oriënt een moderne versie onder de titel Van Nieumeghen. Het beroemde mirakelspel is dan minder vrouwonvriendelijk: Mariken stuurt Moenen gewoon naar huis. Ze heeft genoeg van zijn machtsspel. De plaatselijke krant: "in van der Pluijms opvattingen heeft Mariken geen spijt". Tuurlijk niet!.

opdrachten

   Wat waren de zeven vrije kunsten die Mariken graag wilde leren? Waarom was het voorstel van Moenen voor haar zo aantrekkelijk?

   Mariken was een meisje uit het 'gewone volk', ze had weinig kans om onderwezen te worden. Was haar beslissing om met Moenen mee te gaan ambitieus of roekeloos? En is Moenen's tactiek veel anders dan de mooie woorden die een hedendaagse 'loverboy' gebruikt?

   In 1621 wordt het verhaal van Mariken van Nimweghen door de bisschop van Antwerpen verboden. Waarom denk jij dat de kerkelijk authoriteiten het boekje alsnog in de ban doen?