1922 : E.B. de Bruyn
1922 : E.B. de Bruyn
Ik heet Emile Bonaventura de Bruyn, noem me maar E.B. Ik kom uit Breda. Mijn familie was rijk, wij hadden thuis een koetsier, een huisknecht en dienstmeid. Knecht Smeegens staat me nog goed bij. Moeder vond hem onbetrouwbaar. Hij kneep volgens haar de kat in het donker. Nou, niet alleen de kat...
Mijn ouders stuurden me naar dure kostscholen, eerst bij de fraters van De Ruwenberg in St. Michielsgestel, later bij de jezuïeten op het Canisius College Nijmegen. Daar waren veel leuke jongens en ook aantrekkelijke leraren! Wij hadden ons eigen taaltje: blozen was 'tuffen', zoenen was 'kazen' en met 'klemen' bedoelden we dat het 'aan' was tussen jongens of met een leraar. In 1922, ik was 17 jaar, stuurde het Canisius mij van school. Ik zou een 'rotte, althans aangestoken appel in de mand' zijn. Alleen ik, Emile Bonaventura? Nou, breek me de bek niet open.
Vanwege mijn geaardheid was ik al eens gedwongen opgenomen in een psychiatrische kliniek. Alsof het een afwijking is dat ik op andere mannen val. Voor mij nooit een probleem! De buitenwereld deed moeilijk.
Gelukkig zijn de tijden veranderd. Ik ben nu bezig met een vertaling van ondeugende gedichtjes door de Romeinse schrijver Marcus Valerius Martialis. Die leefde zo'n 100 na Chr. en schreef heel open over seks en spannende ontmoetingen met mannen en jongens. Komt het Latijn van het Canisius toch nog van pas! Ik ga die vertalingen publiceren. En later mijn eigen verhaal opschrijven. Ik hou mijn mond niet meer.
... Homoseksualiteit was in de jonge jaren van Emile een groot taboe. Zeker op de rooms katholieke instellingen waar E.B. op kostschool zat. Emile de Bruyn werd later bekend door zijn vertalingen van de gedichten van Martialis: Sex en Eros bij Martialis [1979]. Zijn autobiografie Uit een leven [1991] bereikte veel lezers. Emile de Bruyn woonde jarenlang in Marokko. Op latere leeftijd verhuisde hij naar Spanje waar hij in 1999 overleed. Naar Nederland kwam hij niet meer terug.
Om over na te denken... Het Canisius College van de paters Jezuïeten Nijmegen werd in de vorige eeuw gezien als een elite school voor jongens. Het schoolgeld bedroeg 4000 gulden per jaar, voor die tijd veel geld. Bekende Nederlanders zoals politici Hans van Mierlo en Ruud Lubbers brachten er hun schooltijd door. In 2010 kwam het Canisius College in opspraak door onthullingen over misbruik in de jaren 50, 60 en 70. Diverse paters zouden zich schuldig hebben gemaakt aan misbruik van jongens voor seks. Oud-leerlingen durfden er toen pas openlijk over te praten, sommigen van hen zeggen dat ze geld kregen van de Jezuïetenorde om hun mond te houden over de gebeurtenissen tijdens hun schooltijd.
Emile de Bruyn [1905 - 1999].
Waarom werd de jonge Emile door de paters in Nijmegen van school gestuurd?
'Tuffen, Kazen, Klemen was in 2013 een tentoonstelling over de roze geschiedenis van Nijmegen in het Nijmeegse Huis van de Geschiedenis. Wat zou E.B. van deze tentoonstelling hebben gevonden?
Emile de Bruyn werd weggestuurd terwijl er op het internaat vaker verliefdheden waren tussen jongens. En volgens Emile ook tussen paters en leerlingen. Wat gebeurt er in deze tijd wanneer er op school een relatie ontstaat met een mede-leerling of docent? En maakt het dan uit of het een hetero- of homorelatie is?
